30.03.2020.

Temat: Szkic zabudowy rusztowań zawierający rzuty i widoki (plan montażu)

Napisane przez: Mariusz Zając ( )

Osoby zatrudnione przy montażu i demontażu rusztowania powinny posiadać odpowiednie uprawnienia. Aby je uzyskać, należy ukończyć 80-godzinne szkolenie w akredytowanym ośrodku. Lista tego typu obiektów dostępna jest na stronie internetowej Centrum Koordynacji Szkolenia Operatorów Maszyn. Uprawnienia uzyskuje się po pozytywnym zaliczeniu egzaminu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie (IMBiGS).

Dokumentem potwierdzającym kwalifikacje montera rusztowań jest świadectwo oraz wpis do książki operatora maszyn roboczych o treści: Rusztowania budowlano-montażowe metalowe – montaż i demontaż. Oznacza to, że uprawnień wymaga się w przypadku wszystkich rusztowań metalowych – w tym stalowych (np. ramowych, warszawskich) oraz rusztowań aluminiowych (np. przejezdnych), niezależnie od ich wysokości. Jedynym rodzajem, dla których nie są one konieczne, to rusztowania drewniane, jednakże przy ich montażu należy spełnić warunki techniczne określone zarówno w przepisach prawnych, jak i polskich normach, np. PN-B-03163-2:1998 „Konstrukcje drewniane. Rusztowania. Wymagania”.

Osoby zatrudnione przy montażu/demontażu powinny być wyposażone w następujące środki ochrony indywidualnej:

  • hełm ochronny (z paskiem podbródkowym),
  • obuwie klasy S3 (odporne na poślizg i przebicie oraz ze wzmocnionymi noskami), rękawice (zabezpieczające przed zagrożeniami mechanicznymi),
  • okulary (szczególnie przydatne podczas demontażu zabrudzonych części rusztowania),
  • zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości, tj. szelki bezpieczeństwa z amortyzatorem i 1,5-metrową linką zakończoną zatrzaśnikiem o rozwarciu co najmniej 50 mm (pozwalającym na zamocowanie do rury rusztowaniowej o śr. 48,3 mm),
  • coraz powszechniejsze jest stosowanie szelek z podwójną linką bezpieczeństwa, używanych zgodnie z zasadą: najpierw przypnij drugą linkę, później odepnij pierwszą. Linki te można umocować do rusztowania, pod warunkiem że elementy stanowiące tzw. punkt kotwiczący zostały określone do tego celu w jego dokumentacji, a sama konstrukcja jest wystarczająco stabilna (np. przykotwiona do obiektu).

    Rusztowania elewacyjne - podłoże i posadowienie

    Rusztowania należy ustawiać na podłożu ustabilizowanym (minimalna wymagana nośność gruntu wynosi 0,1 MPa) oraz wyprofilowanym, ze spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych.
    Ponadto pochylenie drogi przemieszczania konstrukcji przejezdnych nie powinno przekraczać 1%. Na tak przygotowanym podłożu sytuuje się podstawki śrubowe (potocznie stopki) rusztowań nieruchomych, które przekazują obciążenie za pośrednictwem podkładów drewnianych. Niedopuszczalne jest ustawianie stojaków na podkładach popękanych i połamanych, klinowych lub z cegieł.

    Podstawa rusztowania ramowego
    Podstawa rusztowania ramowegoKto

    W przypadku posadowienia rusztowania na gruncie pochyłym należy wyrównać teren pod każdą podstawką (wykonać tzw. tarasy o szerokości 0,8 m). Natomiast gdy jest ono zlokalizowane w pobliżu skarp/wykopów, powinno się zachować bezpieczną odległość od krawędzi uskoku gruntu, wynoszącą w poziomie co najmniej głębokość wykopu powiększoną o 0,8 m.

    Stabilność rusztowań elewacyjnych

    Stabilność rusztowania można zagwarantować przez zakotwienie do obiektu budowlanego (wersje przyścienne), odpowiedni stosunek szerokości do wysokości bądź zapewnienie właściwego balastu czy odciągów (rusztowania wolno stojące). Rozwiązania, w których wysokość czterokrotnie przekracza najmniejszy wymiar podstawy oraz wyposażone w wysięgniki transportowe i daszki osłonowe, muszą być kotwione niezależnie od wyników obliczeń statycznych. Minimalna nośność jednego zamocowania konstrukcji nie powinna być mniejsza niż 2,5 kN (a dokładnie jej składowa pozioma prostopadła do fasady).
    Do zakotwień do murów stosuje się łączniki kotwiące, złącza rusztowaniowe (najczęściej krzyżowe) oraz elementy kotwiące (śruby o śr. 12 mm z uchem i kołki rozprężne o śr. 14 mm). Zakotwienia należy montować sukcesywnie w trakcie montażu poszczególnych kondygnacji. W dokumentacji techniczno-ruchowej danego systemu rusztowania producenci przedstawiają gotowe schematy zakotwień dopasowane do jego usytuowania (fasada zamknięta lub częściowo otwarta), oblicowania (siatka, plandeka albo bez zabezpieczenia), wyposażenia dodatkowego (np. daszki ochronne, konsole bądź dźwigary) lub wysokości. Stosowane są następujące rodzaje zakotwień:

    • z wykorzystaniem kotew krótkich, mocowanych do wewnętrznego stojaka za pośrednictwem jednego złącza;
    • z użyciem kotew długich, przytwierdzanych do dwóch stojaków za pomocą dwóch złączy;
    • metodą „V” (kotwienia trójkątne), polegającą na tym, że w jednym węźle są zamocowane dwa krótkie zakotwienia usytuowane do siebie pod kątem zbliżonym do 90°.

      Najczęstsze błędy popełniane przy ich montażu to: mocowanie zakotwień do odgromników, rynien dachowych i rur spustowych, kotwienie pod kątem innym niż prosty do ściany budynku (oprócz metody „V”), umieszczanie na nich podestów roboczych (kotwienie nie przenosi sił pionowych). Przy eksploatacji natomiast – usuwanie zakotwień lub mocowanie siatek bądź plandek bez zmiany układu kotwienia.

      Ochrona przed upadkiem z pomostów

      W przypadku rusztowań zabezpieczeniem zbiorowym są balustrady (zabezpieczenia boczne), które składają się z:

      • deski krawężnikowej (bortnicy) o wysokości 0,15 m,
      • poręczy ochronnej (głównej) umieszczonej na wysokości 1 m dla rusztowań systemowych lub 1,1 m dla niesystemowych;
      • elementu wypełniającego wolną przestrzeń między deską krawężnikową a poręczą – chroniącego pracowników przed upadkiem z wysokości (np. poręcz pośrednia).

      W celu przeprowadzenia bezpiecznego montażu kolejnej kondygnacji zaleca się najpierw założenie balustrady w pionie komunikacyjnym (w kolejności: poręcz główna, pośrednia, deska krawężnikowa), a następnie w obydwu kierunkach od niego, uzupełniając każde pole według opisanego schematu działania.
      Na zakończenie należy zamontować elementy balustrady od czoła rusztowania. W przypadku gdy jest ono oddalone od ściany ponad 0,2 m, trzeba również zamocować balustradę od strony wewnętrznej rusztowania. Można wtedy wykorzystać ramy rusztowaniowe przystosowane do dwustronnego montażu balustrady, specjalne złącza poręczowe oraz do mocowania bortnicy lub użyć rur rusztowaniowych i złączy krzyżowych.

      Najczęściej popełniane błędy montażowe dotyczące balustrad są spowodowane zastosowaniem niekompletnych zabezpieczeń, zwłaszcza bez krawężnika i poręczy pośredniej, brakiem ochrony od strony ściany przy odsunięciu od niej pomostu na odległość większą niż 20 cm lub z boku (od czoła) rusztowania. Użytkownicy z kolei bardzo często demontują elementy balustrady, co może doprowadzić do ich upadku z wysokości.

    • Rusztowanie budowa

    Balustrada (zabezpieczenie boczne) na rusztowaniu elewacyjnym ramowym

  • Zad.1. Kto na placu budowy odpowiada  za montaż rusztowań? Uzasadnij swoją odpowiedź

    Proszę o odpowiedź na powyższe pytanie na mojego email na dzienniku elektronicznym. Odpowiedzi na mojego email będą podstawą do rozliczania frekwencji ucznia oraz do oceniania.