Temat: Wykonywanie prac związanych z naprawą i renowacją powłok malarskich.
Wykonywanie prac związanych z naprawą i renowacją powłok malarskich.
Praktycznie każda ściana wymaga co kilka lat odświeżenia. Renowacja może się ograniczyć do odmalowania, ale czasami niezbędny będzie poważniejszy remont - naprawa tynku bądź położenie zupełnie nowej okładziny. Warto wykorzystać te okazję, aby wyraźnie poprawić estetykę wnętrz.
Zakres prac remontowych zależy przede wszystkim od stanu tynku, którym przeważnie pokrywane są ściany. Najczęściej spotykane usterki to nierówna powierzchnia i drobne pęknięcia. Ich naprawa nie będzie zbyt kłopotliwa. Zdarzają się jednak poważniejsze, strukturalne defekty. Przykładowo gdy do wykonania tynku użyto zbyt mało spoiwa cementowego lub wapiennego i jego powierzchnia ma niedostateczną twardość, lub gdy powłoka słabo trzyma się podłoża, niezbędne może się okazać jej usunięcie i położenie nowej warstwy.
Aby ocenić stan tynku, nie trzeba zatrudniać fachowca - wszelkie niedoskonałości powierzchni dostrzeżemy gołym okiem, a nierówności oszacujemy przykładając długą, np. 2-metrową łatę w kilku miejscach i pod różnym kątem. Prześwity i wybrzuszenia pod łatą nie powinny przekraczać 2 mm - wtedy tynk można uznać za dostatecznie równy.
Z kolei jego twardość sprawdzamy przez zarysowanie powierzchni - brak głębokiej rysy i wyraźnego kruszenia się podłoża oznacza, że wykończenie jest wytrzymałe. Sposobem na sprawdzenie przyczepności okładziny jest natomiast opukanie ściany - głuchy odgłos lub wybrzuszenia uginające się pod naciskiem ręki świadczą o tym, że tynk nie trzyma się podłoża.
Nawet drobne defekty ścian nie tylko obniżają estetykę wnętrza, ale często uniemożliwiają też ewentualne późniejsze wykończenie ich w pożądany sposób. Dlatego przed malowaniem, tapetowaniem czy ułożeniem nowej okładziny konieczna jest likwidacja usterek.
Podczas napraw ścian pokrytych tynkiem kluczowe jest zapewnienie dobrej przyczepności podłoża. Zatem szczeliny powstałe w przegrodzie trzeba poszerzyć i pogłębić, aby masa wypełniająca mogła się dobrze zakotwić. Po zwilżeniu podłoża można przystąpić do szpachlowania - najlepiej użyć zaprawy gipsowej z drobnym kruszywem. Jeśli tynk ma ziarnistą strukturę, miejsce naprawy może być widoczne. Ten problem rozwiąże nałożenie grubszej warstwy farby, ewentualnie naciągnięcie gładzi tynkarskiej na całą powierzchnię ściany.
W przypadku płyt g-k usterki powstają przeważnie na łączeniach - zazwyczaj na skutek niestabilności podłoża lub złego zazbrojenia spoin. Drobne pęknięcia można uzupełnić akrylem. Czasami konieczne może być zeszlifowanie starej warstwy szpachli wyrównującej, osadzenie nowej taśmy zbrojącej i zaszpachlowanie jej w szerokim pasie wzdłuż styku płyt.
W domach słabo zaizolowanych i pozbawionych skutecznej wentylacji pospolitym problemem są grzyby pleśniowe. Objawów ataku - w postaci ciemnych plam i wykwitów na ścianach oraz charakterystycznego zapachu stęchlizny - trudno nie zauważyć. Dużo trudniej jednak zagrzybienie zwalczyć. Najważniejsze jest usunięcie przyczyn - uszczelnienie przecieków, likwidacja mostków termicznych bądź usprawnienie wentylacji. Dopiero wtedy można przystąpić do renowacji ściany.
W przypadku powierzchniowego zagrzybienia naprawa polega na zeskrobaniu nalotu i wyszorowaniu muru wodą z dodatkiem preparatu zawierającego np. chlor, który ma silne działanie dezynfekujące. Po spłukaniu i wyschnięciu, na przegrodę należy zaaplikować środek grzybobójczy.
Po całkowitym wyschnięciu, odgrzybione miejsce można wyrównać i pomalować, używając gładzi i farb zapobiegających rozwojowi grzybów. Gdy zaatakowany został również tynk lub podłoże, oczyszczenie samej powierzchni ściany na niewiele się zda. Konieczne będzie skucie zagrzybionego tynku i ewentualnie usunięcie zaatakowanej warstwy muru.
Po oczyszczeniu i zdezynfekowaniu powierzchni (w podobny sposób jak powyżej) można przystąpić do jej wyrównania. Należy zastosować systemowy tynk renowacyjny z dodatkiem preparatu grzybobójczego, który ułatwi odprowadzenie resztek wilgoci z muru. Wykończoną ścianę trzeba potem obserwować, aby upewnić się, że zagrzybienie zostało skutecznie usunięte.
Skuwanie tynku i płytek
Jeżeli tynk lub okładzina nie trzyma się podłoża lub powierzchnia ściany jest wyjątkowo nierówna, nieodzowne będzie odsłonięcie surowego muru. Tynki najlepiej zerwać przy pomocy młotka murarskiego, szerokiego przecinaka lub młotowiertarki wyposażonej w szerokie dłuto. Aby zmniejszyć zapylenie, podczas skuwania ścianę należy regularnie zwilżać.
W przypadku płytek ceramicznych usuwa się samą okładzinę lub także mocującą ją zaprawę. Powstałe po tych pracach zagłębienia w podłożu trzeba wypełnić zaprawą wyrównującą.
Usuwanie farby
Sposób usunięcia złuszczonej lub popękanej farby zależy od jej rodzaju i wymaganej jakości podłoża. Łatwo usuwa się farby mineralne - wapienne i klejowe. Ścianę trzeba zwilżyć wodą z dodatkiem np. płynu do mycia naczyń bądź specjalnego preparatu, pozostawić do nasiąknięcia na 5-10 minut i po zmięknięciu powłoki usunąć ją szpachlą prowadzoną pod niewielkim kątem do powierzchni ściany.
Trudniejsze jest zeskrobanie farby emulsyjnej lub olejnej. W tym przypadku najlepiej zastosować specjalistyczny preparat przeznaczony do zdejmowania powłok malarskich. Nakłada się go na ścianę za pomocą miękkiego pędzla i pozostawia na czas odpowiedni dla danego rodzaju wykończenia (od kilku minut do godziny). Następnie usuwa się go wraz ze starą farbą szpachelką lub twardą szczotką. W razie potrzeby czynność trzeba powtórzyć 2-3 razy.
Usuwanie tapet
Tapety przyklejane na wodorozcieńczalny klej łatwo usunąć po uprzednim ich namoczeniu. Aby zdjąć powłokę flizelinową, która składa się z dwóch warstw - wierzchniej i mocującej, wystarczy zerwać tę pierwszą. Podkład będzie natomiast stanowił bazę dla nowego pokrycia. Tapetę winylową z wodoszczelną powłoką przed nawilżeniem należy ponacinać, aby woda mogła przeniknąć do kleju. Można to zrobić za pomocą nożyka do tapet lub specjalnego wałka kolczastego, który pozostawia po sobie w podłożu regularne otwory.
Jednym ze sposobów na usunięcie złuszczonej farby jest zwilżenie ściany wodą z dodatkiem np. płynu do mycia naczyń
Nakładając na ścianę gładź tynkarską uzyskamy idealnie gładką powierzchnię
Przygotowanie ścian - nowy tynk
Na ścianach, z których uprzednio usunięto tynk, trzeba położyć nową powłokę tynkarską. Najczęściej stosowane są tynki cementowo-wapienne, szczególnie jako podłoże przewidziane do malowania lub tapetowania oraz jako podkład pod płytki ceramiczne. Mają dobrą wytrzymałość i odporność na zawilgocenie, dlatego można je stosować we wszystkich pomieszczeniach, również w tych o podwyższonej wilgotności - łazienkach, kuchniach, pralniach. Niestety, schną długo, bo około 4 tygodni.
Samodzielne przygotowanie zaprawy tynkarskiej jest dosyć kłopotliwe. Dlatego lepiej kupić gotową, suchą mieszankę w worku, która po zarobieniu wodą jest gotową do użycia. Nakłada się ją na zagruntowaną ścianę ręcznie lub - przy dużej powierzchni - agregatem tynkarskim. Jeśli wykończenie będzie stanowiła gładź (o czym poniżej), wystarczy jedna warstwa. W innym przypadku tynkowanie odbywa się w dwóch cyklach technologicznych - cienka obrzutka i narzut. Przeciętna grubość tynku wynosi 15-20 mm, przy czym, w razie konieczności, można dodać kolejną warstwę po związaniu poprzedniej.
Ściany i sufity w pomieszczeniach, w których wilgotność utrzymuje się na niskim poziomie (do 70%), można wykończyć tynkami gipsowymi. Uzyskamy w ten sposób gładką powierzchnię, którą można potem pomalować lub obłożyć tapetą. Schną krócej niż tynki cementowo-wapienne - do dalszych prac można przystąpić już po 7-14 dniach. Ich wadą jest większa podatność na uszkodzenia.
Tynki gipsowe dostępne są również w dwóch wersjach - ręcznej, przeznaczonej do prac na niewielkiej powierzchni, oraz maszynowej - nakłada się je agregatem tynkarskim. Podłoże przeznaczone do tynkowania musi być zagruntowane, aby zbyt szybko nie odciągnęło wody z zaprawy, a elementy stalowe wystające z muru należy pokryć farbą antykorozyjną.
Przygotowanie ścian - gładź tynkarska
Aby uzyskać idealnie gładką powierzchnię, na otynkowaną już ścianę można nałożyć gładź tynkarską. Kupuje się ją w postaci suchej mieszanki, która jest gotowa do użycia po wymieszaniu z wodą lub jako masę gotową do użycia. Na przegrodę nanosi się cienką warstwę gładzi (2-3 mm), po wstępnym stwardnieniu zwilża się powierzchnię, a następnie ostatecznie ją wygładza.
Przygotowanie ścian - suchy tynk
Alternatywnym sposobem na wykończenie ścian jest zastosowanie suchego tynku z płyt gipsowo-kartonowych. Rozwiązanie to pozwala uzyskać idealnie gładką powierzchnię, skrócić prace wykończeniowe i ukryć pod płytami przewody i cienkie rury.
Płyty mocuje się do ścian bezpośrednio na klej lub na stelażu z profili stalowych. W pierwszym przypadku trzeba oczyścić i zagruntować powierzchnię, a wszystkie elementy stalowe stykające się z klejem zabezpieczyć antykorozyjnie. Płyty mocuje się na klej o grubości 1,5-2 cm, nakładany punktowo w postaci placków o średnicy ok. 10 cm, w rozstawie 30-40 cm w pionie i poziomie. Jeżeli podłoże jest nierówne, płyty mocuje się do pasów kierunkowych, utworzonych z pasków płyty (o szerokości minimum 5 cm) i przyklejonych co 60 cm.
W przypadku mocowania płyt do stelaża, najlepiej użyć systemowych profili do ścianek szkieletowych. Mocuje się je do ściany lub do podłogi i sufitu za pomocą wkrętów. Rozstaw słupków powinien wynosić 60 cm. W obu wariantach ostatnim etapem jest wykończenie styków płyt. W tych miejscach przykleja się siatkę zbrojąca, a na nią nakłada szpachlę gipsową. Po przeszlifowaniu uzyskujemy idealnie gładką powierzchnię do wykończenia farbą lub tapetą.
Uwaga! W pokojach możemy używać płyt zwykłych (białych), natomiast w łazience i kuchni stosujemy produkty o zwiększonej odporności na wilgoć (zielone).
Malowanie
To najczęściej stosowana metoda ostatecznego wykończenia ścian. Wielu inwestorów maluje samodzielnie, co zazwyczaj nie sprawia większych problemów. Wbrew pozorom, do łatwych zadań nie należy natomiast wybór farby. Pod uwagę trzeba bowiem wziąć kilka czynników: warunki użytkowania pomieszczenia, odporność powłoki na zabrudzenia oraz połysk i pożądaną trwałość barwy. Farby dzielą się na trzy zasadnicze grupy:
- emulsyjne - to produkty najtańsze, charakteryzujące się niewielką odpornością na zmywanie, przeznaczone głównie do pomieszczeń pomocniczych;
- akrylowe - są nieco droższe, ale zarazem trwalsze; mogą być wykorzystywane w standardowych warunkach użytkowania;
- lateksowe - są wytrzymałe na zmywanie i trudniej się brudzą, dlatego polecane są do kuchni i łazienek.
Podłoże przeznaczone do malowania musi być gładkie i odkurzone. Aby wyrównać jego chłonność i ułatwić nakładanie farby, trzeba je zagruntować. Prace malarskie należy prowadzić w temperaturze 15- 20°C, przy wilgotności powietrza 60-80% - w takich warunkach farba nie będzie zbyt szybko wysychać, co pozwoli na równomierne jej nakładanie i ewentualne poprawki. Większość produktów po otwarciu opakowania wymaga wymieszania.
Farbę najwygodniej nakładać wałkiem, a do zaaplikowania jej w narożach i trudno dostępnych miejscach najlepiej użyć wąskiego pędzla. Duże powierzchnie można malować pistoletem natryskowym lub agregatem malarskim.
Malowanie rozpoczyna się od sufitu, od nałożenia farby pędzlem wzdłuż styku ze ścianą. Sufit należy malować pasami prostopadłymi do okna. W przypadku ścian farbę trzeba nałożyć w pierwszej kolejności na brzegach i w trudno dostępnych miejscach - przy gniazdkach i łącznikach. Najczęściej nakłada się dwie warstwy emulsji, przy czym drugą można zaaplikować po upływie czasu określonego przez producenta. Większość farb osiąga pełną wytrzymałość na zmywanie po 2-4 tygodniach.
Farby lateksowe są bardziej wytrzymałe na zmywanie i trudniej się brudzą niż produkty emulsyjne i akrylowe
Przed malowaniem podłoże trzeba zagruntować, aby wyrównać jego chłonność i ułatwić nakładanie farby specjalnym preparatem izolującym
Użycie wałka pozwala na uzyskanie gładkiej powierzchni bez smug